Nawet najmniejsze rozszczelnienie systemu kanalizacyjnego, które umożliwia wniknięcie drobnego, zasilającego bocznego korzenia, może doprowadzić do obniżenia przepustowości rur.
Cienkie, boczne korzenie drzew dostają się do kanalizacji poprzez nieszczelne kielichy, lub pęknięcia rur.
W miarę wzrostu tworzą przesłonę, która staje się zaporą dla płynących nieczystości, którymi są często śmieci w postaci higienicznych materiałów toaletowych (podpaski, chusteczki nasączane, ręczniki papierowe) czy worków foliowych.
Skutkuje to utratą prędkości przepływu ścieków, a co za tym idzie utrudnia proces samooczyszczania się rur kanalizacyjnych.
Korzenie główne (kotwiczące) wrastają do kanałów najczęściej od strony studni rewizyjnych, do których dostają się ubytkami uszczelnienia w łączeniu rur ze ścianami studni, lub poprzez nieszczelności na złączach kręgów czy podmurówek. Korzenie rozrastają się wzdłuż rury zgodnie z przepływem ścieków, tworząc coraz dłuższą i grubszą wiązkę, z czasem zmniejszając przepustowość przewodu kanalizacyjnego. Kłącza w rurach trafiają na bogate składniki odżywcze (azotany, fosforany). Mają stały dopływ wilgoci i ciepło, nawet w zimie, dzięki czemu stale rozbudowują swoją masę, wypuszczając boczne odnogi zasilające.
Rozszczelnienie kanalizacji przez korzenie może doprowadzić do wydostawania się ścieków kanalizacyjnych na zewnątrz do gleby. W miejscach mikro ubytków grunt jest użyźniany co zwabia następne korzenie do rozrostu w tym miejscu.
Infiltracja
W wypadku położenia rur w terenie o wysokim poziomie wód gruntowych, uszkodzenia i nieszczelności spowodowane korzeniami umożliwią przedostawanie się wody z gruntu do systemu kanalizacji. Przepływająca woda niesie ze sobą drobne cząstki piasku, który gromadząc się w rurach i osadzając na korzeniach przyspiesza proces zarastania. Wpływające do kanalizacji wody gruntowe są szczególnie uciążliwe dla posiadaczy szamb i użytkowników instalacji z zamontowanymi miernikami przepływu (ściekomierzami). Taka „dodatkowa woda” wpływa na znaczne zwiększenie rachunków za odprowadzanie ścieków.
W ekstremalnych sytuacjach przerost korzeni może być duży, że całkowicie zablokuje przepływ ścieków.
Mechaniczne zniszczenie rur kanalizacyjnych przez korzenie
Korzenie w środku rur
Korzenie są w stanie doprowadzić do mechanicznego zniszczenia rur. Rozrastając się w rurach kanalizacyjnych, trafiają na słabsze miejsca instalacji, jak pęknięcia ścianek rur czy ubytki w połączeniach kielichowych. Korzenie mogą doprowadzić do pęknięcia, rozsunięcia a nawet rozsadzenia rury. Niestaranie wykonane uszczelnienia połączeń kielichowych sprzyjają wrastaniu korzeni do rur.
Korzenie oplatające szczelne rury
Korzenie w przypadku rur są zagrożeniem również dla szczelnych instalacji.
Nawet jeżeli korzenie nie przenikną do środka rury, mogą opleść się wokół instalacji i tak egzystować. Ten przypadek dotyczy kanalizacji wykonanych na niewielkich głębokościach. Są to najczęściej systemy związane z:
- odprowadzaniem wód deszczowych z dachów,
- odwodnień liniowych przy wjazdach do garaży,
- placach zabaw,
- parkingach.
Problem pojawi się jeżeli drzewo, którego korzenie oplatają rury kanalizacyjne pochyli się lub zostanie przewrócone przez wichurę i przemieszczanie się korzeni pociągnie za sobą rury kanalizacyjne, co może być przyczyną zaskakujących awarii.
Działająca siła wyrywanych korzeni, szczególnie w przypadku dużych gatunków drzew, może być tak duża, że doprowadzi do poważnych uszkodzeń kanalizacyjnej infrastruktury podziemnej.
Aby zmniejszyć ryzyko potencjalnych uszkodzeń na skutek obrastania korzeniami systemu kanalizacyjnego pod ziemia należy już na etapie projektowania domu, ogrodu, przyłączy zachować odpowiednie odległości między trasami rurociągów a nasadzeniami drzew.
Sezon na problemy z kanalizacją?
Problemy z korzeniami w rurach kanalizacyjnych mają swoją sezonowość.
Wichury wiosenne i jesienne będą przyczyniać się do awarii związanych z wywracaniem się drzew zakorzenionych w rurach kanalizacyjnych ale samo zarastanie kanalizacji przez korzenie ma także zmienne tempo.
Wiąże się to z cyklem rocznym wzrostu drzewa.
Wiosną i latem rozrastają się głównie gałęzie i korony drzew – wtedy rozrost korzeni jest wolniejszy.
Jesień i zima zmusza korzenie do migracji w poszukiwaniu wody, substancji odżywczych i tlenu. Zwiększony rozrost korzeni w tym czasie skutkuje intensywniejszym rozrostem w istniejących przebiciach jak i szukaniem nowych.
Na jakie gatunki drzew należy uważać
Duże gatunki drzew cechujące się szybkim wzrostem są najczęstszym powodem wrastania korzeni w przewody kanalizacyjne. W Polsce najbardziej agresywnymi drzewami w tym względzie są topole i wierzby.